Flightmet
SORU:
Sivil havacılık sektöründe çalışan meteoroloji personellerine verilen ücretlerin Eurocontrol tarafından karşılanmasına ilişkin herhangi bir düzenleme mevcut mu? Örneğin havalimanlarında sivil uçakların ihtiyaç duyduğu meteorolojik bilgileri sağlayan meteoroloji çalışanlarına verilen ücretler, Eurocontrol’ e fatura edilebilir mi? Edilebilirse bu ücretler herhangi bir düzenlemeye tâbi mi? Herhangi bir üst sınır düzenlemesi yoksa, meteoroloji çalışanlarının sivil havacılık için verdiği hizmetler karşılığında ücretlerinin karşılanması için Eurocontrol’ e fatura edilmiş maliyetlerle ilgili ortalama rakamlar paylaşabilir misin? Sana sorduğum bu sorulara vereceğin cevapları paylaşmayı düşünüyorum bu nedenle vereceğin cevaplar önemli.
ChatGPT:
Sivil havacılıkta meteoroloji hizmetlerine ilişkin maliyetlerin EUROCONTROL tarafından karşılanıp karşılanamayacağı konusu, Avrupa’da hava seyrüsefer hizmetlerinin finansmanına dair bazı temel düzenlemelere bağlıdır. Konuyu birkaç başlık altında açıklayabilirim:
1. EUROCONTROL’ün Rolü ve Ücretlendirme Mekanizması
EUROCONTROL, Avrupa’da hava seyrüsefer hizmetlerinin koordinasyonundan ve “Route Charges System” olarak bilinen hava yolu ücret sisteminin yürütülmesinden sorumludur. Bu sistem kapsamında:
- Üye ülkeler, hava trafik kontrolü, iletişim, seyrüsefer ve gözetim (CNS), hava sahası yönetimi ve meteoroloji gibi hava seyrüsefer hizmetlerine ilişkin maliyetleri EUROCONTROL üzerinden toparlayabilir.
- Bu maliyetler, ilgili devletin “Cost Base” yani maliyet tabanında gösterilir ve bu doğrultuda EUROCONTROL tarafından uçuş operatörlerine faturalandırılır.
2. Meteoroloji Hizmetleri ve EUROCONTROL Finansmanı
Meteorolojik hizmetlerin faturalandırılması mümkündür, ancak:
- Bu hizmetin doğrudan sivil hava seyrüseferine hizmet ediyor olması gerekir.
- Verilen meteoroloji hizmetlerinin maliyetleri, ICAO’nun Doc 9161 ve 10042 gibi belgeleri çerçevesinde, şeffaf, makul ve ayrılabilir şekilde belirlenmelidir.
- Personel maaşları da dâhil olmak üzere meteorolojik hizmetlerin maliyetleri, EUROCONTROL’ün “Common Charging Scheme Regulation” (örneğin AB Regulation 1794/2006 ve güncellemeleri) kapsamında değerlendirilebilir.
Yani, sivil havacılık için çalışan meteoroloji personelinin ücretleri, belirli şartlar altında EUROCONTROL’ e fatura edilebilir.
3. Üst Sınır ve Düzenleme
EUROCONTROL ve AB mevzuatına göre:
- Her ülke, kendi maliyet tabanını oluştururken, EUROCONTROL tarafından incelenmek üzere yıllık olarak beyan vermek zorundadır.
- Bu tabloda yer alan personel maaşları, işletme giderleri, amortisman ve yatırım maliyetleri gibi kalemler için üst sınır belirlenmemiştir, ancak “gerekçelendirme ve denetlenebilirlik” esastır.
- Fahiş ücretlendirme kabul edilmez; hizmetlerin maliyetinin “verilen hizmetle orantılı” olması gereklidir.
4. Ortalama Rakamlar / Örnek Uygulamalar
EUROCONTROL, her yıl “PRC Monitoring Reports” ve “CRCO (Central Route Charges Office) Reports” yayınlar. Bu raporlarda:
- Ülkelerin hava seyrüsefer maliyetleri, personel giderleri ve birim ücretleri gibi bilgiler özetlenir.
- Ancak ülke bazında meteoroloji personeline ödenen ortalama maaşlar genellikle doğrudan belirtilmez.
- Örneğin, Almanya, Fransa, İngiltere gibi ülkelerde meteorolojik hizmetler devlet destekli kuruluşlar (örn. DWD, Météo-France) tarafından sağlanmakta ve bu kurumlar maliyetlerini EUROCONTROL sistemi üzerinden kısmen faturalandırmaktadır.
5. Tavsiyeler
Eğer bu konu özel bir çalışmanın parçasıysa, şu adımları öneririm:
- EUROCONTROL CRCO sayfasından ülke bazlı maliyet tablolarını inceleyin.
- Özellikle “Standard Inputs” ve “Cost Base Reports” belgelerinde meteoroloji hizmetlerinin kapsamı yer alabilir.
- Türkiye’nin Cost Base dosyaları (DHMI üzerinden) EUROCONTROL’ e sunulmuştur; bu belgeler üzerinden meteoroloji personeline ilişkin giderler görülebilir.
İstersen senin için doğrudan 2024 yılına ait güncel belgelerden bazı verileri araştırabilirim. Hangi ülkelere öncelik vermemi istersin?
Şunu dedin:
Evet isterim. 2024 yılı güncel belgelerinden Almanya ve Fransa için elinde bilgiler mevcut mu?
ChatGPT:
2024 yılına ait EUROCONTROL belgelerinde Almanya ve Fransa’nın sivil havacılık meteoroloji hizmetlerine ilişkin maliyet yapıları hakkında doğrudan personel maaşlarını içeren detaylı bilgiler bulunmamaktadır. Ancak, genel maliyet yapıları ve hava seyrüsefer hizmetleriyle ilgili bazı veriler mevcuttur.
🇩🇪 Almanya (DFS ve DWD)
Almanya’da sivil havacılık meteoroloji hizmetleri, Almanya Meteoroloji Servisi (Deutscher Wetterdienst – DWD) tarafından sağlanmaktadır. DWD, hava seyrüsefer hizmetleri kapsamında meteorolojik destek sunar ve bu hizmetlerin maliyetleri EUROCONTROL’ ün maliyet tabanına dahil edilir.
2024 yılına ait EUROCONTROL belgelerinde Almanya’nın hava seyrüsefer hizmetleri için belirlenen birim ücretleri ve genel maliyet yapısı hakkında bilgiler bulunmaktadır. Ancak, meteoroloji personelinin maaşlarına dair spesifik rakamlar yer almamaktadır.
🇫🇷 Fransa (DSNA ve Météo-France)
Fransa’da sivil havacılık meteoroloji hizmetleri, Météo-France tarafından sağlanmaktadır. Bu hizmetler, Direction des Services de la Navigation Aérienne (DSNA) ile koordineli olarak yürütülür ve maliyetleri EUROCONTROL’ün maliyet tabanına dahil edilir.
EUROCONTROL’ün 2024 yılı belgelerinde Fransa’nın hava seyrüsefer hizmetleri için belirlenen birim ücretleri ve genel maliyet yapısı hakkında bilgiler bulunmaktadır. Ancak, meteoroloji personelinin maaşlarına dair spesifik rakamlar bu belgelerde yer almamaktadır.
📊 Genel Değerlendirme
EUROCONTROL’ün maliyet tabanına dahil edilen meteoroloji hizmetleri maliyetleri, genellikle personel maaşları, işletme giderleri ve yatırım maliyetlerini kapsar. Ancak, bu maliyetlerin detaylı dökümü, özellikle personel maaşlarına dair spesifik bilgiler, kamuya açık belgelerde genellikle yer almaz.
EUROCONTROL’ün yayınladığı “Performance Review Report (PRR) 2024” ve “Monthly Adjusted Unit Rates” gibi belgeler, ülkelerin hava seyrüsefer hizmetleri için belirlenen birim ücretleri ve genel maliyet yapıları hakkında genel bilgiler sunar. Eurocontrol+2Eurocontrol+2Eurocontrol+2
🔍 Öneriler
Meteoroloji personel maaşları gibi detaylı maliyet bilgilerine ulaşmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Ulusal Hava Seyrüsefer Hizmet Sağlayıcıları ile İletişime Geçin: Almanya için DFS ve DWD, Fransa için DSNA ve Météo-France ile doğrudan iletişime geçerek detaylı maliyet bilgileri talep edebilirsiniz.
- EUROCONTROL ile İletişime Geçin: EUROCONTROL’ün ilgili birimleriyle iletişime geçerek, belirli ülkelerin maliyet tabanları hakkında daha detaylı bilgiler talep edebilirsiniz.
- Akademik ve Sektörel Araştırmalar: Üniversiteler, araştırma enstitüleri ve sektörel raporlar, meteoroloji hizmetleri maliyetleri hakkında detaylı bilgiler sunabilir.
Kaynaklar
Yukarıdaki soru cevaptaki arayışımız, Türkiye’deki meteoroloji çalışanlarının SHGM ve DHMİ çalışanlarına kıyasla sivil havacılık sektörüne verdikleri hizmete karşılık yaklaşık 50 kata kadar daha az havacılık tazminatı almasına sebep bir dayanak olup olmadığıydı. Avrupa örneklerindeki maaş miktarlarını, ChatGPT’den öğrenme imkanını bu yolla bulamasak da abartılı isteklerde bulunulmadığı sürece herhangi bir sınırlamaya tabi olmadığını anlamış olduk.
Gladiator filminin son sahnesinde Maximus şöyle diyordu; “Marcus Aurelius’un bir hayali vardı, gerçekleştirilsin!” Bizlerin de bir hayali var. Bu hayal, onurumuzu ayaklar altına almayan, altını çizerek ifade edersek, Eurocontrol tarafından karşılanacak olan emeğimizin karşılığının verildiği günleri görebilmek!
Barış Yiğit
